فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 5، شماره 2، تابستان 91 ، شماره پی در پی 16

بررسی تطبیقی ساختار صرفی ونحوی شاهنامه و بوستان در تحمیدیه

صفحه (0 - 0)
مهدی حیدری
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
بررسی آماری مسائل صرفی و نحوی در متون نظم و نثر، تحلیل معانی و مسائل ادبی را آسانتر میسازد. شاهنامه فردوسی و بوستان سعدی از مهمترین متون ادبیات فارسی در حوزه خود هستند. با توجه به یکسانی وزن و قالب، مقایسه این دو اثر از جنبه دستوری امکانپذیر میباشد، ما در این مقاله ده بیت نخستین از هر دو اثر را که در حمد و ستایش الهی است، برای تحلیل آماری برگزیدیم تا علاوه بر وزن و قالب، متغیر موضوع نیز یکسان باشد و تبیین نتایج ممکن گردد. مقایسه در شاخصهای صرفی مثل تعداد اسامی، افعال، صفات و... همراه با زیرمجموعه-های ریزتر هرکدام از این مقوله and not;ها که قابل تحلیل منطقی هستند (مثل اسامی، افعال و صفات مرکب) و همچنین در مسائل نحوی مانند تعداد جملات، جابجایی ارکان و غیره صورت پذیرفته است. علاوه بر این با توجه به نظریه گشتاری-زایشی، ژرف ساختهای ابیات نیز مورد مقایسه آماری قرار گرفته است. پس از ارائه جداول آماری، نتایج هر جدول به طور جداگانه تحلیل شده و علت تفاوت شاخصها در دو اثر از جنبه and not;های زبانی و سبک شناسی، زیبایی شناسی و حتی روانشناسی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

کلمات کلیدی
فردوسی , سعدی , صرف , نحو , تعداد , افزونی , گشتار